Konferencja Nawroty II. Ślady baroku. Częstochowa 2022

Instytut Literaturoznawstwa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie oraz Instytut Literatury, Języka i Komparatystyki Uniwersytetu L’Orientale w Neapolu, Fundacja Instytut Globalizacji

mają zaszczyt zaprosić na konferencję naukową

"Nawroty II. Ślady baroku"

która odbędzie się 27 września 2022 r. na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie w trybie stacjonarnym.

Ponad piętnaście lat temu grupa muzyków skupionych wokół charyzmatycznego lidera zespołu Armia, Tomasza Budzyńskiego, wydała płytę z interpretacjami poezji księdza Józefa Baki, XVIII wiecznego kaznodziei. Album sygnowany przez „Budzy i Trupia czacha” zawierał kilkanaście utworów utrzymanych w estetyce punkowej, w którą wtopione zostały fragmenty Uwag o śmierci niechybnej rzeczonego księdza. Po niemal 300 latach poezja utrzymana w duchu moraliów nie tylko wytrzymała próbę czasu, ale w sposób niezwykły wręcz uzupełniła się z surową i ostrą estetyką punka. Wykrzykiwane przez wokalistę fragmenty pobożnego tekstu na nowo ożywają i odsłaniają przed współczesnym odbiorcą ogromną afektywność i moralne zaangażowanie towarzyszące tamtejszej duchowości.

Niezwykłe wydarzenie artystyczne prowokuje do pytania o rewokacje, restytucje i nawiązania do kultury baroku, które mają miejsce współcześnie, ale też dokonywały się wielokrotnie na przestrzeni dziejów. Mamy tu na myśli kontynuację pewnych tradycji gatunkowych, odniesienia do poetyki i języka barokowego, których ślady można odnaleźć nawet we współczesnej poezji, rozwinięcia problematyki, która zwyczajowo kojarzona jest z czasem od końca XVI wieku do XVIII tj. psychomachia, wanitatywność lub „ogród rokoszy ziemskich”. Ta zdefiniowana przez Janusza Pelca „epoka przeciwieństw” nadal inspiruje i jest kopalnią pomysłów. Dlatego po sentymentalizmie chcemy zadać pytanie o obecność śladów baroku w kulturach następnych: od XIX wieku do współczesności.

Wśród obszarów chcielibyśmy wyróżnić następujące:
- barokowy koncept w tekstach kultury
- mikroskop i luneta – mikro- i makrokosmos nauki
- figura „trzciny myślącej” – barokowe i współczesnej problemy egzystencji
- muzyka i matematyka (Bach i jego następcy)
- rozwój poezji wizualnej (od emblematu do polimedialności)
- Rozkosz i Vanitas
- Eros i Psyche
- teatralność i ceremonialność (dramat, film, gry wideo);
- ruch i dynamika przedstawień
- groza i gnoza
- metafizyka i dewocja
- przekształcenia gatunków mówionych (gawęda)
- tradycja sowizdrzalska
- manieryzm literatury popularnej
- sarmatyzm i jego pokłosie
- sztuka i sztuczność
- świat jako tajemnica (labirynt)
i wiele innych

Obszarem badań chcemy objąć nie tylko obiegi kultury tradycyjnie zarezerwowane dla literatury, sztuki, muzyki i innych praktyk wypowiedzi wysokoartystycznych, ale także rejestry związane z popkulturą, która żywi się przeszłością i wykorzystuje ją do budowania swojego własnego sposobu wypowiedzi. Mamy nadzieję, że ta konferencja stanie się impulsem do szczegółowych badań nad recepcją przeszłości i szeroko rozumianej dawności w kulturze.

Opłata konferencyjna wynosi 300 zł. Przewidujemy publikację pokonferencyjną w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie (I poziomu – 120 pkt). Wszelkie potrzebne dane prześlemy Państwu po potwierdzeniu przez organizatorów przyjęcia zgłoszenia na konferencję

Prosimy o nadsyłanie tematów wystąpień wraz z krótką informacją o treści referatu do dnia 1 września 2022 r. na adres mailowy sekretarza konferencji mgr Ewelina Maciąg - Szczepanik: ewelina.szczepanik@onet.pl

Komitet Konferencji:
prof. dr hab. Adam Regiewicz
prof. dr Andrea de Carlo
dr hab. prof. UJD Barbara Szargot
dr hab. prof. UJD Katarzyna Janus
mgr Ewelina Maciąg-Szczepanik - sekretarz konferencji